Zgodnie z nowymi zasadami staż pracy będzie obejmował nie tylko umowy o pracę, ale także inne formy aktywności zawodowej. Do stażu pracy będą wliczane także m.in. okresy prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej i współpracy z osobą prowadzącą tę działalność oraz czas jej zawieszenia w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem. Uwzględnione będą również okresy wykonywania umów zlecenia, umów o świadczenie usług czy też umów agencyjnych, pracy jako osoby współpracującej z osobami wykonującymi te umowy, członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej i spółdzielni kółek rolniczych. Zmiana obejmuje też udokumentowany, przebyty za granicą okres wykonywania innej pracy niż zatrudnienie.
Zmiany będą mieć wpływ na uprawnienia związane ze stażem pracy, czyli np.: wymiar urlopu wypoczynkowego, wysokość dodatku stażowego lub odprawy, długość okresu wypowiedzenia. Nie zmieni się natomiast staż ubezpieczeniowy, który ZUS bierze pod uwagę przy przyznawaniu i obliczaniu świadczeń. To znaczy, że nie wpłyną na prawo do emerytury czy renty ani na ich wysokość.
Zaświadczenia, które potwierdzają te okresy, wydawać będzie ZUS. Wnioski o ich wydanie zostaną udostępnione dopiero po wejściu w życie ustawy – na nowych formularzach dostępnych na PUE/eZUS. Jeżeli z jakiegoś powodu ZUS nie będzie w stanie wydać takiego zaświadczenia (np. przepracowany okres był dawno), pracownik będzie miał możliwość udowodnienia stażu własnymi dokumentami.
Wiele osób składa wnioski o wydanie zaświadczeń, które obejmują cały przebieg ubezpieczenia, w tym również okresy zatrudnienia na podstawie umowy o pracę. Nie jest to jednak konieczne – w tym zakresie przepisy się nie zmieniają, a potwierdzeniem zatrudnienia pozostaje świadectwo pracy.
Nowe przepisy będą obowiązywały od 1 stycznia dla pracodawców z sektora finansów publicznych, a od pierwszego dnia miesiąca po upływie 6 miesięcy od ogłoszenia ustawy dla pracodawców spoza tego sektora.